Fibrdisplazi Ossifikans Progressiva (FOP) hastalığında kullanılan “Palovaroten” etken maddeli “Sohonos” isimli ilacın SGK tarafından karşılanıyor mu, sorusu son dönemde bu nadir hastalıkta yeni geliştirilen ilaç için de sorulmaya başlandı.
Bien Hukuk Bürosu olarak bu yazımızda, Sohonos ilacını SGK karşılıyor mu, Sohonos ilacını devlet karşılıyor mu ve Sohonos ilacı için dava açılır mı vb. soruları cevaplamaya çalışacağız.
Fibrdisplazi Ossifikans Progressiva (FOP) Hastalığı ve Tedavisi
Öncelikle Fibrdisplazi Ossifikans Progressiva (FOP) hastalığından kısaca bahsetmek gerekirse; bu hastalık vücutta bulunan bağ dokusunun özellikle basınç ve darbe altında bozularak kemikleşmesidir. Halk arasında “Taş Adam Sendromu”, hastalığı olarak da bilinmektedir. Bu sendroma sahip olanlar fiziksel aktivite yapamazlar, çünkü alacakları her darbede, darbe aldığı bölgenin kemikleşmesi söz konusudur.
Fibrdisplazi Ossifikans Progressiva (FOP) hastalığında yakın zamana kadar kesin bir tedavi ne bulunmamaktaydı. Ancak yakın zamanda onaylanan “Palovaroten” etken maddeli “Sohonos” isimli ilaç yetişkinlerde ve çocuklarda; eklemlerde, kaslarda, tendonlarda ve bağlarda anormal kemik oluşumunun azaltılmasını amaçlamaktadır. Sohonos ilacındaki etken madde kemik oluşumunda rol oynayan hücrelerde bulunan retinoik asit reseptörüne bağlanarak kemik oluşumunu azaltan süreçleri etkinleştirmektedir.
Sohonos ilacı Ağustos 2023 tarihinde FDA ve Mayıs 2023 tarihinde EMA onaylarını alarak tedavide kullanılmaya başlanan bir ilaçtır. Sohonos ilacı, yurtdışından getirtilerek kullanılan ülke içerisinde bulunmayan bir ilaçtır. Sohonos ilacına Türk Eczacılar Birliği’yle iletişime geçerek ulaşılabilinmektedir. Sohonos ilacı, ne yazık ki SGK tarafından, devlet tarafından, karşılanmamaktadır. Sohonos ilacı 1 – 1,5 – 2,5 – 5 miligramlık 14’lük kapsül şeklinde satılmakta olup fiyatı yaklaşık 4.777,00-dolar ila 23.852,00-dolar aralığında değişkenlik göstermektedir.
Sohonos İlacı (Taş Adam Sendromu İlacı) İçin Dava Açılabilir Mi?
Fibrdisplazi Ossifikans Progressiva (FOP) hastalığı olan bireylere “Palovaroten” etken maddeli “Sohonos” isimli ilaç tedavisi uygulanması hekimleri tarafından karar verilir ise ilacın bedelinin SGK tarafından karşılanması için dava açılabilmektedir. Sohonos ilacının SGK tarafından karşılanmaması Anayasa’da düzenlenen Yaşam Hakkı’nı ihlal etmektedir. Yaşam hakkı hem Anayasamızla güvence altına alınmış, hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile garanti edilmiş, kişinin fiziksel varlığını sürdürebilmesinin güvencesini oluşturan en temel insan hakkıdır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin Yaşama Hakkını düzenlediği 2. maddesine göre:
“Herkesin yaşam hakkı yasayla korunur. Yasanın ölüm cezası ile cezalandırıldığı bir suçtan dolayı hakkında mahkemece hükmedilen bu cezanın infaz edilmesi dışında, hiç kimsenin yaşamına kasten son verilemez.”
Sohonos ilacı bedelinin karşılanması için başlatılacak dava süreci teknik ve uygulamayla sürekli değişen süreçtir. Dava sürecinde avukat ile çalışmak zorunlu değildir. Ancak sürecin oldukça teknik bilgi gerektirmesi ve fiiliyatta sürekli değişen şartlar gereği uzman avukatlarla çalışmak oldukça faydalıdır. Nitekim uzman bir avukatla çalışılmayan durumlarda geri döndürülmesi mümkün olmayan pek çok hatanın yapılması ve hastaların kalıcı olarak hak kayıplarına uğraması sıkça rastlanır olmuştur. Yine de standart bir süreci özetlemek gerekirse süreç aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır;
1. Endikasyon Dışı Yurt Dışı İlaç Kullanım Başvurusu
2. SGK İlaç Bedeli Karşılama Talebi
3. İhtiyati Tedbir Talepli Dava Açılması
4. İhtiyati Tedbir Kararı
5. İlk Derece Mahkemesi Kararı
6. İstinaf Mahkemesi Kararı
7. Yargıtay/Danıştay Kararı
Konu hakkında daha detaylı bilgi almak ve Sohonos ilaç bedelinin karşılanması için dava açmak istiyorsanız tarafımıza ulaşabilirsiniz.