Friederich Ataksisi hastalığında kullanılan “Omaveloxolone” etken maddeli “Skyclarys” isimli ilacın SGK tarafından karşılanıyor mu, sorusu son dönemde ilaç davaları alanında meydana gelen artış ile oldukça rastlanır hale geldi.
Bien Hukuk Bürosu olarak bu yazımızda, Friederich Ataksisi tedavisinde Skyclarys ilacı SGK tarafından karşılanıyor mu, devlet karşılıyor mu ve Skyclarys ilacı için dava açılır mı vb. soruları cevaplamaya çalışacağız.
Friederich Ataksisi Hastalığı ve Tedavisi
Öncelikle Friederich Ataksisi hastalığından kısaca bahsetmek gerekirse; bu hastalık kişilerde sinir sistemine zarar veren, koordinasyon, denge ve hareket güçlükleri, yorgunluk, konuşma güçlüğü ve ayrıca felç riskinin artmasına neden olan kalıtsal bir hastalıktır. Friederich Ataksisi hastalığı, merkezi sinir sistemini etkilemekle beraber kardiyovasküler belirtiler de verebilir. Hastalığa sahip olan kişilerin yaklaşık %75’nde kalp anomalileri mevcuttur.
Friederich Ataksisi hastalığı tedavilerinde yakın zamana kadar yalnızca hastalığın etkilerini azaltmaya yönelik tedavi programları bulunmaktaydı. Ancak yakın zamanda onaylanan “Omaveloxolone” etken maddeli “Skyclarys” isimli ilaç 16 yaşından itibaren Friederich Ataksisi hastalarında nükleer eritroid 2 ile ilişkili faktör 2 (NrF2) adı verilen bir proteini hedef alarak enerji üretimini artırmak, iltihabı sınırlamak ve oksidatif stresi azaltmak için kullanılmaktadır. Bu protein, hücrelerdeki genlerin aktivitesini düzenlemeye yardımcı olmaktadır. Klinik çalışmalarda, Skyclarys (Omaveloxolone) ilacı ile tedavi edilen hastalar dik durma, alt ve üst ekstremite koordinasyonu, ağız ve boğaz fonksiyonlarında iyileşme göstermiştir.
Skyclarys ilacı Şubat 2023 tarihinde FDA ve Şubat 2024 tarihinde EMA onaylarını alarak tedavide kullanılmaya başlanan bir ilaçtır. Türk Eczacılar Birliğinin Yurtdışı Aktif İlaç Listesi’nde de yer alan Skyclarys ilacı, ne yazık ki SGK tarafından, devlet tarafından, karşılanmamaktadır. Skyclarys ilacı, yurtdışından getirtilerek kullanılan ülke içerisinde bulunmayan bir ilaçtır. Skyclarys ilacını Türk Eczacılar Birliği’yle iletişime geçerek ulaşılabilinmektedir. Friederich Ataksisi ilacı olarak adlandırılan Skyclarys ilacı 50 miligramlık 90’lık tablet şeklinde satılmakta olup fiyatı yaklaşık 30.493,70-Dolar’dır.
Skyclarys İlacı (Friederich Ataksisi İlacı) İçin Dava Açılabilir Mi?
Friederich Ataksisi hastalığı olan bireylere “Omaveloxolone” etken maddeli “Skyclarys” isimli ilaç tedavisi uygulanması hekimleri tarafından karar verilir ise ilacın bedelinin SGK tarafından karşılanması için dava açılabilmektedir. Skyclarys ilacının SGK tarafından karşılanmaması Anayasa’da düzenlenen Yaşam Hakkı’nı ihlal etmektedir. Yaşam hakkı hem Anayasamızla güvence altına alınmış, hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile garanti edilmiş, kişinin fiziksel varlığını sürdürebilmesinin güvencesini oluşturan en temel insan hakkıdır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin Yaşama Hakkını düzenlediği 2. maddesine göre:
“Herkesin yaşam hakkı yasayla korunur. Yasanın ölüm cezası ile cezalandırıldığı bir suçtan dolayı hakkında mahkemece hükmedilen bu cezanın infaz edilmesi dışında, hiç kimsenin yaşamına kasten son verilemez.”
Skyclarys ilaç bedelinin karşılanması için başlatılacak dava süreci teknik ve uygulamayla sürekli değişen süreçtir. Dava sürecinde avukat ile çalışmak zorunlu değildir. Ancak sürecin oldukça teknik bilgi gerektirmesi ve fiiliyatta sürekli değişen şartlar gereği uzman avukatlarla çalışmak oldukça faydalıdır. Nitekim uzman bir avukatla çalışılmayan durumlarda geri döndürülmesi mümkün olmayan pek çok hatanın yapılması ve hastaların kalıcı olarak hak kayıplarına uğraması sıkça rastlanır olmuştur. Yine de standart bir süreci özetlemek gerekirse süreç aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır;
- Endikasyon Dışı Yurt Dışı İlaç Kullanım Başvurusu
- SGK İlaç Bedeli Karşılama Talebi
- İhtiyati Tedbir Talepli Dava Açılması
- İhtiyati Tedbir Kararı
- İlk Derece Mahkemesi Kararı
- İstinaf Mahkemesi Kararı
- Yargıtay/Danıştay Kararı
Konu hakkında daha detaylı bilgi almak ve Skyclarys ilaç bedelinin karşılanması için dava açmak istiyorsanız tarafımıza ulaşabilirsiniz.